03.12.1924
TÜRKİYE, KAHİRE PROTESTOLARINI GÖRMEZDEN GELİYOR
Büyük Millet Meclisi, Mısır’daki İngiltere karşıtı protestoları önemsemediğini açıkladı. İngiltere karşıtı Ahmed Bey mecliste yaptığı konuşmada, İngiltere Kralı’nın, sırf içlerinden biri bir İngiliz kadınına sırıttı diye 2000 Hindistanlı erkeği elleri üzerinden yürütüp sonra katlettiğini söyledi. Başbakan Fethi Bey, İngiliz Hükümeti hakkındaki eleştirileri onaylamadığını ve İngiltere ile iyi ilişkilere sahip olduklarını belirtti.
18.12.1924
OSMANLI’NIN BORCU PROTESTO EDİLİYOR
Irak, Filistin ve Ürdün Devleti, Milletler Cemiyeti’ne İtirazlarını İlettiler
İngiliz Hükümeti bugün Irak, Filistin ve Ürdün’ün, Lozan Antlaşması ile kendilerine bir kısmı yüklenen Osmanlı borcunu ödemeyeceklerini belirtiklerini Milletler Cemiyeti’ne bildirdi.
18.12.1924
TÜRKİYE SOVYET ELÇİSİNİ UYARDI
Türkiye ve Rusya ilişkileri aniden gerildi
Dün Ankara’da Türkiye Dışişleri Bakanı, Sovyet Hükümeti’nin elçilik ve İstanbul’daki ticaret ajansı aracılığı ile Türkiye’de devrim propagandası yaptığına dair kanıtlar bulduklarını ve bu kanıtları Sovyet elçisi M. Soriç’e ilettiklerini söyledi. Sovyet Diplomatik Personeli ülkeden sınır dışı edilmekle tehdit edildi. M. Soriç, Moskova’ya Dışişleri Bakanı Çiçerin* ile görüşmeye gitti ve bir daha dönmeyebilir. Türkiye Rusya yerine İngilizler ile işbirliği yapmak istiyor ama Musul Anlaşmazlığı Türkleri Bolşeviklerin kollarına atıyor. Türk Polisi geçen kış Sovyet Konsolosu M. Potemkin’in Türkiye’de bir devrim yapma niyeti olduğuyla ilgili kanıtlar toplamıştı. Sınır dışı edilmekle tehdit edilince konsolos, görevini yoldaşı Komutan Pavlof’a bırakmıştı.
*Georgiy Çiçerin (Георгий Чичерин); Rus politikacı, diplomat, tarihçi, müzikolog. Musul sorununda Türkiye'yi desteklemişti. Usta bir piyanistti. Fransızca, İngilizce, Almanca, Sırpça, İtalyanca, Lehçe ve az biraz da Türkçe ve lehçelerini konuşabilen son derece ilginç biridir.
Daha yakından tanımak için bkz. DeWitt Clinton Poole (2015); An American Diplomat in Bolshevik Russia. UW Press
25.12.1924
TÜRKLER OSMANLI BORCU İÇİN YENİ PLAN ÖNERDİ
Türk Lirası’nın Baz Alınması ve Yıllık Gelirden Feragat Edilmesi Önerildi
Osmanlı Borçları Konseyi Sekreteri ve Fransız Bono Sahipleri Temsilcisi Ankara’dan geri döndü ve Paris’e Türklerin Osmanlı Borçlarını ödeme noktasındaki önerilerini sundu. Türkler borçların Türk Lirası üzerinden ödenmesi ve kamulaştırılan yıllık bütçe gelirinden feragat edilerek ödenmesini önerdiler. Bu öneriler borçların yönetimini ortadan kaldırıyor. Türk yetkililer borçların birden fazla ülkeye ödeneceği gerçeğini unutmuş görünüyorlar. İstanbul’daki bono sahiplerine borç ödemeyen valiliğin Galata Köprüsü vergilerini alması ise ayrı bir endişe kaynağı. İngiliz ve Danimarka bono sahiplerini temsil eden Sir Adam Block, valiliği uyarıyor ve ülkelerine İngiliz poundunun girmesini isteyen Türklerin bu davranışının onların cesaretini kırdığını belirtti.
31.12.1924
TÜRKİYE YUNANLARIN MÜLKLERİNE EL KOYUYOR
Trakya Antlaşmasın’daki Misillmeyi Konu Alan Madde Sayesinde Bir Antlaşmaya Varılabilir
Türk vatandaşı ya da Yunanistan vatandaşı olduğuna bakılmaksınız İstanbul Valiliği Yunanların özel mülklerine el koymaya hazırlanıyor. Uygulama, Batı Trakya’daki Müslümanlarla yapılan antlaşmaya misilleme olarak yapılıyor ve Lozan Antlaşmasın’ da Müslüman mülklerini konu alan 65 ve 66’ıncı maddelerin Yunanlar tarafından ihlal edildiği belirtiliyor. Uygulama Türk Basını tarafından alkışla karşılandı. Yunanistan Hükümeti’nin dize geleceğini yazdılar. Ayrıca tüm Yunanları sınır dışı etmek gerektiği kanısındalar. Kararın tam olarak uygulanıp uygulanmayacağı belli değil. Yunanistan’da mülkleri olan Türkler tarafından Ankara Hükümeti’ne uzun zamandır baskı yapıldığı biliniyor.